24 Mart 2013 Pazar

Gezegenlerinin büyüklük ölçekleriyle Güneş Sistemi

Güneş ve gezegenlerin orantılı büyüklükleri

Güneş Sistemi, içerdiği gezegenleriyle, bu gezegenlerin aylarıyla, birçok gökcisimleri ve ilgi çekici ara kuşaklar barındırmıkta. 4′ü karasal ve 4′ü gaz olmak üzere ve Plüto’nun da cüce gezegen kategorisine alınmasıyla 8 gezegenin ve hepsinin ana yıldızı olan Güneş’in (büyük görünüyor olabilir, ancak yıldız sınıflandırmasında küçük-sarı bir anakol yıldızı) büyüklüklerini ve birbirlerine olan orantılarını görebilirsiniz. (Uzaklıklar ölçeğe uygun değil, tek bir küçük alana sığdırmak biraz zor olurdu bakmak için…)

Gezegenlerin küçük olduklarına bakmayın, sistemdeki kütlenin çoğunu Güneş oluşturuyor ancak sistemdeki açısal devim niceliğinin çoğu etrafında dolaşan gezegenlere ait. 4 karasal gezegen sonrasında Mars ile Jüpiter arasında ya hiç gezegen olmayı başaramamış ya da neredeyse 4,6 milyar yaşındaki sistemin o uzun süre boyunca yaşadığı hareketli oluşumundaki çarpışmaların birinde dağılmış parçacıklardan bir Küçükgezegen Kuşağı bulunmakta. Bu durumun en büyük nedeni dev gaz gezegenlerinin özellikle Jüpiter’in sistemde oluşturduğu çekim kuvveti sayılabilir. Kuiper kuşağı ise hala keşfedilmekte olan çok uzaklardaki bir kısım. Plüto ötesindeki bu kuşak içerisinde Plüto’dan daha büyük cisimlerin bulunduğunu Eris’in de keşfi ile artık biliyoruz. Ancak bu yıldız sisteminin en ilgi çeken kısmı tabii ki de içerisindeki gezegenlerden birindeki farklı bir hareketlilik. Yaşam diye adlandırdığımız bu durum gökyüzüne bakarken bizlerin de başka nerelerde daha olduğunu en çok merak ettiğimiz şey.
Gezegenlerin büyüklüklerine baktığımızda diğer yıldız sistemlerindeki gezegenleri keşfetmeye çalışırken karasal ve Dünya benzeri olanları bulmanın, büyük ve dev Jüpiter benzeri olanlara göre neden daha zor olduğu da görülebilir. Elimizdeki en net model kendi yıldız sistemimiz, ancak buranın ötesindeki sayısız yıldız sistemindeki değişik çeşitlerde yıldız-gezegen sistemlerini de gözlem teknolojileri ve imkanları geliştikçe tam olarak neye benzediklerini daha açık olarak görebileceğiz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder